Van het gebaande pad

In Gedser genieten we van het voor het eerst in ons leven in Denemarken zijn. Het haventje is eenvoudig maar wel al echt Deens. Op het haventerrein staat het vol met rode, houten huisjes en het is overal super schoon. Zowel de faciliteiten als het gehele haventerrein.

Marleen en ik proberen ons een beetje in te leven in de Deense taal die verrassend veel lijkt op Nederlands. Zo zien we het bordje ‘Giv agt!’ staan op een plek waar je blijkbaar op moet letten. En bij de AED hangt een sticker ‘Hjertestarter’. De truc is om het Deens een beetje fonetisch te benaderen. Dan kom je er wel!

En dan valt mijn oog op een schaars geklede dame op het trapje van een soort van Pipo-wagen. Dat ziet er natuurlijk interessant uit en dan dringt het tot mij door waar ik naar zit te kijken: ‘Marleen! Er staat hier een sauna!’ Ik had al gelezen over de sauna’s die in Scandinavië hier en daar bij aanlegplaatsen staan en te gebruiken zijn door bezoekers. Via een site of een telefoonnummer kun je toegang verkrijgen en genieten van de hitte.

Deze sauna blijkt echter net iets anders en is van de vereniging van winterzwemmers. Ik begrijp dat de sauna er van oktober tot april staat en je kunt er alleen maar gebruik van maken als je lid bent van die vereniging. Jammer, want het is een echte panoramasauna omdat een zijde van de wagen van glas is en uitkijkt over de Oostzee. Overigens is dat winterzwemmen blijkbaar populair want ik zie diverse mensen die dag een duik nemen. De drijvende thermometer geeft aan dat het water hier nu 10,2 graden Celsius is. Brrr, ik vind óp het water al koud….

Aan boord heb ik diverse ‘Vaarwijzers’. Dat zijn boeken – pilots – over allerlei vaargebieden. Zo heb ik ook de vaarwijzer ‘Scandinavië en de Oostzee’ aan boord. Superhandig omdat er allemaal informatie in staat over vaarroutes, havens en lokale gebruiken en bezienswaardigheden. Maar die vaarwijzers brengen ook een gevaar met zich mee: namelijk alleen de gebaande paden bewandelen en daarheen gaan waar iemand anders heeft besloten dat het de moeite waard is.

Ik ontdek op mijn zeekaart dat ik vanuit Gedser ook een ander pad kan nemen. Vanuit de haven direct noordwaarts ligt een ondiepe maar bebakende vaarroute tussen de grote eilanden Falster en Lolland. Die wil ik weleens gaan ontdekken en bovendien is de wind gunstig om dat te doen. Lekker avontuurlijk want de vaarwijzer zegt niets over dit gebied en de haventjes die er aan liggen.

In eerste instantie zeilen we over heerlijk vlak water op alleen de genua noordwaarts. Maar dan geeft de dieptemeter aan dat het water steeds ondieper wordt en wel veel ondieper dan de minste diepte van 2,5 meter die de kaart aangeeft. Regelmatig geeft de meter aan dat ik maar 10 of 20 cm water onder de kiel heb. Ik krijg visioenen van een rotsachtige bodem en wacht bijna op de grote bonk waarmee we de bodem raken. Ik ben echt wat angstig en dat mist zijn effect op Marleen niet. Die wordt écht gestrest…

Om wat meer controle te hebben, hebben we het zeilen ingeruild voor motorvaren en met weinig snelheid zoeken we ons een weg langs de vele tonnetjes die zich slingerend in het water bevinden. En ook al hebben we volgens de dieptemeter zeer regelmatig slechts 10 cm water over tussen kiel en bodem, we raken niets.

Opgelucht bereiken we onze vooraf uitgezochte ankerplek in de Guldborg Sund. En dan wordt me ineens duidelijk wat er echt aan de hand was. Bij de eerste ankerpoging pakt het anker niet en als ik het ophaal is het een grote kluwen van zeegras. Niets rotsbodem. Het is hier een en al zachte modder en vooral enorm begroeid met planten die met lange slierten naar boven drijven en de dieptemeter valse metingen laat doen. Bij de volgende ankerpoging pakt het anker direct en liggen we vast als een huis. Ik ben blij dat we liggen en Marleen schreeuwt: ‘Ik doe dit nooit meer!’

Eigenlijk hadden Marleen en ik al besloten deze route niet verder te willen volgen en terug te keren naar Gedser. Want volgens de kaart moeten de ondiepste delen van de route nog komen. Maar met mijn nieuwe inzicht in de bodemgesteldheid durf ik wel verder. Na enige overreding stemt Marleen ook toe.

Zeilen is er niet bij. Niet vanwege het hebben van controle, maar de wind staat recht op de neus. En in het vaarwater dat soms maar 10 meter breed is tussen de tonnen, is er echt geen ruimte om te kruisen.

We passeren bij Nykøbing een brug (‘groen’ kennen ze hier niet, bij drie rode lichten mogen we door) en motoren verder tot Guldborg. Daar ligt de volgende brug waarna je op groter water komt. Maar net vóór de brug ligt het haventje van Guldborg en daar willen we overnachten.

Als we de haven invaren staat er al iemand te roepen en te zwaaien maar ik weet niet waarom. Totdat ik in de haveningang vastloop in de modder. De roepende en zwaaiende blijkt Po te zijn en hij is niet de havenmeester maar duidelijk wel de ‘informele leider’. Hij roept me toe dat de haven verzand is maar dat ik er wel doorheen kan ploegen tot de plek die hij aanwijst. Hij heeft gelijk en als we liggen legt hij me uit dat de haven elke winter verzandt en dat de haven daarom beschikt over een eigen baggerschuit die in het voorjaar de haven weer (beter) begaanbaar maakt. Deze is echter kapot en daarom is de haven nog niet zoals Po hem graag wil hebben. Bovendien staat het water extra laag vandaag. Er is geen eb en vloed hier dus ik vermoed dat het met de wind te maken heeft maar dat krijgt Po me niet uitgelegd.

Door de omstandigheden biedt Po ons een korting aan en liggen we bijna gratis. Hij regelt het allemaal met de havenmeester. Water, stroom, douche, wasmachine en – jawel – de sauna zijn ook allemaal inbegrepen. En als klap op de vuurpijl is er een clubhuis op de haven waar goed en betaalbaar eten wordt geserveerd. We genieten ervan. Wat een topplek, hier komen we terug!

De volgende dag staat de wind uit het zuiden in plaats van het noorden en het water een halve meter hoger. Dus die waterstand zal inderdaad met de wind te maken hebben. Op- en afwaaiing kan een groot effect hebben in dit gebied en dat blijkt. De zuidenwind is ook nog eens ideaal om onze volgende bestemming te bereiken: we willen om Falster heen zeilen en komen tot het plaatsje Stubbekøbing. Niet dat we daar zo graag willen zijn, maar het is een prima uitgangspositie voor de volgende etappe: naar het Zweedse Skanör.

Stubbekøbing is leeg en verlaten. Alleen de vele insecten en zwaluwen die zich daar aan tegoed doen vergezellen ons. Maar de zeiltocht er naartoe is prachtig. Heerlijk ontspannen zeilen in een lekker zonnetje. Op een gegeven moment is de wind bijna helemaal weg, maar net als ik de motor wil starten komt deze terug en zeilen we heerlijk op een steeds verder toenemende wind verder. Echt geweldig zeilen. Wat ook geweldig is, zijn de bruggen die we passeren. Denemarken bestaat uit vele eilanden en de grotere zijn met prachtige bruggen aan elkaar verbonden. We passeren er twee en één brug is in aanbouw. Ik kijk mijn ogen uit en denk aan zoon Thijs die Civiele Techniek studeert. Hij zou dit ook mooi vinden…

Van Stubbekøbing naar Skanör is dik vijftig mijl zeilen. We vertrekken op tijd en de route is weer heerlijk bezeild. Met ruime wind zeilen we richting open zee en daar zetten we koers naar Møns Klint, de mooie kliffen aan de oostpunt van het eiland Møn. We zeilen zó dicht onder de klif door, dat we de mensen op het stenenstrand daaronder kunnen zien. Maar wij hebben een mooier uitzicht op deze beroemde kliffen dan zij!

De wind valt wel volledig weg hier achter de klif dus met de motor een beetje bij varen wij erlangs en maken we onze foto’s. Als we er voldoende voorbij zijn verwacht ik de wind wel weer terug te krijgen maar dat gebeurt niet. De wind valt volledig weg en de zee wordt olieachtig glad. We rollen de genua in en met het grootzeil strak in het midden varen we de overige 30 mijl op de motor naar Skanör. Marleen merkt aan mij dat ik er een beetje chagrijnig van ben.

We zijn in Zweden! Later zal ik Zweden nog veel meer bezoeken maar nu is het een logische tussenstop op weg naar Kopenhagen. Daar zal Marleen zaterdagavond het vliegtuig pakken naar huis. Een moment waar we allebei niet bepaald naar uitkijken. En dat terwijl we toen we nog thuis waren grappen maakten over hoe zat we elkaar wel niet zouden zijn na drie weken op de boot samen…

We blijven uiteindelijk drie nachten in Skanör waar we een van de eerst bezoekende boten zijn in een volledig vernieuwde jachthaven. Echt álles is nieuw, tot aan de waterslangen op de steiger toe. Mooi hoor. We hebben even behoefte aan rust en samen zijn in plaats van steeds maar onderweg zijn. Skanör is daarvoor een prima plek want de faciliteiten zijn top en de omgeving mooi.

Het is een soort van badplaats waar nu in het laagseizoen weinig gasten zijn en het des te leuker is te wandelen langs de duinen en een soort van waddengebied direct daarachter. Het voelt onwerkelijk om ‘plots’ in Zweden te zijn en vooral als we het dorp in lopen en de plaatselijke supermarkt bezoeken voelt het toch anders dan Denemarken.

In de haven liggen we naast een leuk jong stel dat met een geleende boot van haar opa ook een grote reis maakt. De boot – Desiree – vaart onder Deense vlag. Zij gaan richting de Botnische Golf, ik verwacht meer rondom Denemarken te blijven voordat ik via Noorwegen verder ga. Ze vragen of ik misschien een soort van een blog bijhoud en als ik dat bevestig met de opmerking dat het wel alleen in het Nederlands is, vertellen ze dat ze beiden een jaar in Leiden hebben gewoond en er wel uitkomen met dat Nederlands!

Na onze rustdagen in Skanör gaan Marleen en ik verder naar Kopenhagen. Ook de wind rustte die dagen uit maar dat is nu weer opgelost. Er staat een harde wind uit het oosten, uitstekend om ons op Bevrijdingsdag naar Kopenhagen te blazen. Met alleen een gedeeltelijk uitgerolde genua surfen we op 35 tot 40 knopen wind in recordtijd naar Kopenhagen. Kendu tikt regelmatig de 10 knopen bootsnelheid aan.

In Kopenhagen vinden we een plekje in de Nyhavn. Een oude stadshaven midden in het hart van het oude Kopenhagen. Een bijzondere plek om te liggen. En een prima plek voor Marleen om vandaar weer huiswaarts te keren…