Op z’n Zweeds

Ik heb het nog nooit op z’n Zweeds gedaan, dus ik vind het best wel een beetje spannend. Ik neem dan ook mijn rust en kijk eerst eens goed hoe de situatie is, hoe de andere boten erbij liggen en welke ogen of andere bevestigingspunten er al dan niet beschikbaar zijn aan de rotsen.

Mijn hekanker heb ik al voorbereid toen ik nog een mijl of wat van het eiland verwijderd was, evenals mijn langste landvast die ik nu bij de boeg klaar heb liggen. ‘Doe elke dag iets waar je bang voor bent,’ schijnt een levenswijsheid te zijn. Nou, bang ben ik niet. Maar ik voel wel spanning. Ik kies mijn plek uit, laat naar mijn gevoel het hekanker wat vroeg vallen en laat de ankerlijn vieren totdat mijn boeg bijna op de rotsen zit.

Gelukkig gaat alles goed, niet in de laatste plaats door een vriendelijke Zweed die mijn landvast aanpakt en deze om een oog op de rots haalt. En alhoewel de dieptemeter piept dat er iets écht niet goed gaat, lig ik mooi tussen mijn anker en de rots. Bij de boeg is het water slechts een paar decimeter diep, maar een meter verder naar achter is het zeker vier meter. Ik lig voor het eerst op de Zweedse manier voor anker daar waar je dat ook het beste kan doen: aan de Zweedse scherenkust!

Eerder ben ik na een mooie zeiltocht vanaf Anholt weer in Zweden aangekomen. Ik zeilde in een uurtje of vijf naar Varberg. Lekker kalm weer bij vertrek, maar een aankomst met tegen de 30 knopen wind aan een lagerwal. Gelukkig is Varberg prima aan te lopen en van de twee havens die daar zijn kies ik de stadshaven. Dit naar aanleiding van een tip die ik op Anholt nog kreeg. Je ligt dicht tegen een alleraardigst stadscentrum aan en als ik een sushibar zie weet ik wel wat ik eet vanavond!

De volgende dag wordt er véél minder wind voorspeld en dat vind ik heerlijk. Na Anholt blijf ik graag een beetje in de vakantiesfeer en rustig op de gennaker naar het noorden waaien past daar prima bij! Ik ben super ontspannen maar aan het einde van de tocht breng ik mezelf dusdanig in de problemen dat ik die ontspannenheid helemaal kwijt ben.

Als ik bijna op mijn bestemming aan ben gekomen, wil ik de gennaker gaan opruimen. Dat zeil is 80 vierkante meter groot en dus wel een dingetje om te hanteren (ter vergelijking: mijn grootzeil en genua zijn samen iets meer dan 60 vierkante meter). Om het mezelf gemakkelijk te maken – let op, dit gaat anders uitpakken – rol ik mijn grootzeil uit met het idee dat daarmee de wind uit de gennaker wordt genomen en ik de boel gemakkelijk kan opruimen. Of ik teveel voor de wind vaar of de gennaker teveel laat vieren, ik weet het niet. Maar binnen een paar tellen nadat het grootzeil staat, werkt de gennaker zich door de turbulentie achter het grootzeil op allerlei manieren rondom mijn voorstag en zit hopeloos vast.

Dit is echt een serieus probleem. De onderste helft van de gennaker wappert ongecontroleerd in de wind en de andere helft zit muurvast rondom mijn voorstag op een meter of tien hoogte. Nu wordt het zaak om niet nóg verder in de problemen te komen. Hoeveel ruimte heb ik tot de wal? Zijn er schoten in het water gewaaid die misschien in de schroef kunnen komen? En bovenal: zorg dat je niet door dat zeil overboord wordt getrokken terwijl je er mee bezig bent.

Uiteindelijk krijg ik het zeil naar beneden door zó hard met de wind mee te varen, dat ik deze ‘doodvaar’. Het zeil komt dan wat slap naar beneden te hangen waardoor ik het van de voorstag kan afwikkelen. Gelukkig waait het niet hard. Als het harder had gewaaid en ik de wind dus niet dood had kunnen varen, had ik echt niet geweten hoe ik dit had moeten oplossen. Als de gennaker eindelijk naar beneden is, is het een grote rotzooi aan dek. Maar ik ben nog aan boord, er zit niets in de schroef en de veilige haven wacht.

Twee dagen later ben ik net ankerop, als er een grote rubberboot met twee ‘gele hesjes’ naar me toe snelt. Even denk ik: ‘Wat heb ik fout gedaan?’ Maar het blijkt de OneWhale organisatie te zijn. Ze vertellen me dat Hvaldimir, een witte Beluga, gister in de omgeving is gezien en ze vragen elke boot om naar hem uit te kijken. Ik krijg een visitekaartje met een telefoonnummer en het vriendelijke verzoek direct te bellen als ik Hvaldimir zie.

Hvaldimir is ook wel bekend als de ‘spionage dolfijn’. In 2019 werd hij gespot in Noorwegen met een soort van harnas om. Omdat dat harnas uit St. Petersburg komt, rees destijds het vermoeden dat de Beluga door de Russen is ingezet om gegevens te verzamelen in de Noorse wateren. Het is dan ook niet toevallig dat de Noren hem een naam hebben gegeven waarvan een deel (Hval) ‘walvis’ betekent en deze tegelijkertijd op de voornaam van Poetin lijkt…

Ontdaan van zijn harnas, is Hvaldimir weer uitgezet en sinds kort wordt hij gesignaleerd in de Zweedse wateren. Onewhale.org zet zich in voor de bescherming van Hvaldimir en probeert hem terug te brengen bij zijn soortgenoten. Natuurlijk hoop ik dat ik de Beluga zie maar dat is me niet gegeven. Maar ik ben hier nog even, ik houd mijn ogen open!

Terug naar het eiland – Fjordholmsskären – waar ik Zweeds voor anker lig. Het is best druk. Dat komt doordat dinsdag de nationale feestdag is van Zweden en dus veel mensen er een lang weekend van maken. In de loop van die dinsdag gaat echter iedereen langzamerhand huiswaarts zodat ik nagenoeg alleen achterblijf. Heerlijk vind ik dat en ik waan me in het paradijs.

Toch wil ik ook weer verder en ik ga op weg naar Göteborg. Door mede HR36-zeiler Sybrand, ben ik getipt dat vooraan in het havengebied van Göteborg een kleine haven ligt die voor de personeelsleden van Volvo is. Het Volvo Museum ligt daarnaast en als je dat bezoekt mag je gratis in de haven verblijven, aldus Sybrand.

Nu heb ik zelf twee Volvo’s gehad en in de buik van mijn HR36 ligt een Volvo Penta MD22 scheepsdiesel. Dat die laatste eigenlijk een Perkins is die door Volvo groen is geschilderd laten we maar even buiten beschouwing. Hoe dan ook, ik ben wel geïnteresseerd in Volvo en ik vind het museum meer dan het bezoeken waard. Vooral veel autogeschiedenis komt voorbij, maar ook de scheepsdiesels, land- en mijnbouwmachines en zelfs lucht- en ruimtevaart.

Over dat gratis verblijven komt trouwens geen duidelijkheid. Bij de receptie van het museum kennen ze wel die regeling voor caravans en campers, maar niet voor de boten. In de haven zelf is niemand die ik een vraag kan stellen en zowel op het terrein als op internet vind ik geen enkele info over deze haven. Ik vind dat ik mijn best heb gedaan en blijf lekker een nacht aan de langssteiger liggen.

Sybrand is niet alleen zeiler maar ook transporteur. En toevallig ook in Göteborg waar hij vlak bij mij aankomt met een RoRo-schip van DFDS Seaways. Donderdagochtend komt hij even op bezoek en brengt hij me wat te drinken en een pak Campina vanillevla. Lekker! Natuurlijk hebben we als eigenaar van hetzelfde type schip genoeg te bespreken en we praten de halve ochtend zo vol.

Als het tijd is om te vertrekken – Sybrand moet werken en ik wil zeilen – schiet hij een paar plaatjes van me. Leuk, want die heb ik niet veel: foto’s van deze reis waarop ik aan het varen ben vanaf een ander camera-standpunt dan de boot.

Ik heb geen idee waar ik naartoe ga maar dat hoeft in dit prachtige zeilgebied ook niet. Het ene na het andere eiland gaat aan je voorbij. Met op de grotere eilanden jachthavens en de kleinere hebben vaak ‘natuurhavens’ waar je met een hekanker en je neus aan de wal kunt liggen. Maar ik zie dus wel waar ik uitkom. Het waait hoegenaamd niets dus ik kan een halve dag zeilen zonder ver weg te raken. Na tien mijl kom ik aan bij het eiland Rammen en houd ik het voor gezien.

De natuurhaven hier is schitterend. De baai is bijna helemaal verlaten en biedt bescherming tegen de wind die wordt verwacht. Prima plek om de week af te sluiten!